‘Tavşan dudak’ yakıştırması uyum sorunu yaşatıyor. Masum bir benzetme gibi düşünülse de ‘Tavşan dudak’’ ya da ”kurt ağzı” gibi benzetme veya alaycı sözler, çocuklarda hem sosyal uyum problemine, hem de okul başarısızlığına yol açabilir. ”Dudak-damak yarığı” problemlerine işaret eden bu sorunlar, günümüzde neredeyse hiçbir iz kalmadan tedavi ediliyor.
‘TAVŞAN DUDAK’ YAKIŞTIRMASI UYUM SORUNU YAŞATIYOR
Acıbadem Altunizade Hastanesi Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hakan Ağır, dudak-damak yarığı sorunu ve tedavisini anlattı, uyarı ve önerilerde bulundu.
HER GÜN ORTALAMA 5 BEBEK DOĞUYOR
Türkiye’de her gün ortalama 5 bebek bu sorunla dünyaya geliyor; Yüz gelişimi anne karnında, gebeliğin üçüncü ayı içerisinde tamamlanıyor. Ancak bu gelişim, bebeğin dudağı veya damağında genetik kökeni tam olarak bilinemeyen bir nedenle sekteye uğrayınca, dudak-damak yarığı sorunu ortaya çıkıyor. Ülkemizde her gün ortalama 5 bebek, dudakta, burunda ve diş-çene yapısında estetik bozukluklara neden olan, konuşmanın zor anlaşılmasına yol açan bu sorunla dünyaya geliyor. Ülkemizde 100 bine yakın kişi dudak-damak yarığı sorunu ve çoğunlukla tedavi gerektirmeyen küçük dilde çatallanma ve gizli yarıklarla yaşamakta.
ANNE ADAYINA PSİKOLOJİK DESTEK GEREKİYOR
Bebeğin dudak-damak yarığı sorunu anne karnında ultrasonla tespit edildiğinde, anne adayının moralinin yüksek tutulması, eşi ve aile bireyleri tarafından destek verilmesi son derece önemli. Ultrason tanısı konar konmaz bir merkezde bu işi yapan plastik cerrahla konuşmalarını tavsiye ediyoruz. Zira yanlış bilgilendirmeler gebeliğin sonlandırılması talebine kadar varabiliyor. Dudak damak yarıkları gebeliğin sonlandırılması için tıbbi bir gerekçe sayılmıyor. Doğum sonrası da aynı şekilde annenin, babanın ve ailenin hatta yakın sosyal çevrenin bilgilendirilmesi sayesinde, depresyon ve toplumsal izolasyon başta olmak üzere birçok psikosoyal sorunun önüne geçilebiliyor.
ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİNDEN OKULDA BAŞARISIZ OLUYOR
Özgüven eksikliğinden okulda başarısızlığa; Bu durum, çocukluk çağında akranlarının alaycı ve ötekileştirici tavırları nedeniyle ciddi ruhsal gelişim bozukluklarına yol açabilmekte. Halk arasında bu şekil bozukluklarının ‘tavşan dudak’, ‘kurt ağzı’ gibi yakıştırmalarla ifade edilmesi, çocuk ve yetişkin hastayı hırçın, içe kapanık yapıp, ciddi özgüven zayıflığına yol açabilmekte. Okulda başarısızlığa ve sosyal uyum problemlerine neden olabilmekte. Bu tür benzetmelerden kaçınılması gerekir. Aslında sadece dudak damak yarıklı çocuklar için değil, diğer tüm yüzde ve görünür yerlerde böylesi şekil bozukluğu, işlev bozukluğu olan çocuklarda ve yetişkinlerde toplumsal yaklaşım henüz ne yazık ki istenen düzeyde değil.
TEDAVİSİ NASIL YAPILABİLİR?
Tedavisinde çok hızlı gelişmeler yaşanıyor; Dudak-damak yarıklarının tedavisinde ülkemizde ve dünyada son 10 yılda çok ciddi yol kat edildi. Sorunun cerrahi tedavisi için tüm dünyanın üzerinde anlaştığı şekilde, 10 haftalık dönem sonrası bebeğin ameliyatını gerçekleştirebiliyoruz. Dudak damak yarıklı bir bebek için en önemli, en kritik olan ameliyatlar dudak ve damak yarıklarının kapatıldığı ilk ameliyatlardır. Yani ilk yaştaki ameliyatlardır. Ancak bunlar kadar önemli diğer estetik düzeltmeler, konuşma düzeltici ameliyatlar, kemik transferi, çene ve burun ameliyatları da son derece önemlidir. Dudak yarığı onarımındaki cerrahi teknik ilerlemelerle de artık dudak ve dudak cildinde belirsiz bir ize ulaşmak mümkün.
Şule YILMAZ
Sağlık Editörü
