Skolyoz, omurganın göğüs veya bel bölgelerinde görülen yana doğru eğrilmesidir. Normal ve sağlıklı omurgada omurlar arkadan bakıldığında yukardan aşağıya yani boyun, sırt ve bel bölgelerinde düz bir hat şeklinde uzanır. Skolyoz hastalığı olanlarda se omurlar sağa veya sola doğru yer değiştirir ve aynı zamanda kendi eksenleri etrafında döner.
Omurgaya arkadan bakıldığında eğrilik düz durulduğunda bile fark edilebildiği gibi bazen bu denli net değildir ve ancak öne eğilme durumunda, kontroller ve röntgen filmlerinde anlaşılabilir.
ERGENLİK DÖNEMİNDE TANISI KONUYOR
Skolyoz adı verilen omurga eğriliği tanısı çoğunlukla ergenlik çağında konulan bir sağlık sorunu. Omurgada görülen ciddi eğrilikler, genç kızlarda erkek çocuklarına göre 8 kat daha fazla görülüyor. Zamanında teşhis edilemediğinde ve omurga eğrilikleri ilerlemişse, çocukların normal gelişimine engel olur. Erişkinlik döneminde; bel ve sırt ağrıları, kalp ve akciğer fonksiyon bozuklukları ortaya çıkar.
Emsey Hospital’dan Ortopedi, Skolyoz ve Omurga Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Şevki Erdem, skolyoz ile ilgili şu bilgileri veriyor.
BELİRTİLERİ NASIL ANLAŞILIR?
- Kalçalar ve omuz seviyeleri arasında eşitsizlik görülür.
- Kollar ile vücut arasındaki mesafenin eşitliği ve vücudun balansı bozulur.
- Baş bir yana, vücut bir yana savrulduğu için çocuklar bir bacaklarının daha uzun olduğu duygusuna kapılır.
- Kız çocuklarının eteğinin bir bölümü yukarı çekilir.
- Göğüs kafesinde asimetri ve bir kürek kemiğinde tümsek gözlenebilir.
GENETİK BİR HASTALIK MI?
Doğuştan olabildiği gibi, doğumdan sonraki gelişim sürecinde ya da ergenlik döneminde de sebebi bilinmeyen bir nedenle ortaya çıkabilir. Gebelik sırasındaki enfeksiyonlar, şeker hastalığı ve bazı vitamin eksiklikleri bu sağlık sorununa yol açabilir. Ergenlik çağındaki skolyoz genellikle kız çocuklarında, sık olarak belde ve sırtta görülür. Genetik olduğuna dair hiçbir açıklayıcı bulguya rastlanmamıştır. Yine bazı spor dalları için “risk faktörü taşıyor” denilse de, bu tezin aksini savunan tıbbi makalelerin sayısı daha fazla.
SKOLYOZ KİMLERİ TEHDİT EDİYOR?
Türkiye’de 2.5 milyon skolyoz hastası bulunuyor. Hastalığın görülme sıklığı ise yüzde bir ve üç arasında. Bu oran sadece ağır vakaları kapsıyor. Skolyoz Araştırma Topluluğu’na göre buluğ çağındaki her 10 gençten biri aslında herhangi bir derecede skolyoza sahip. Hastalık çoğunlukla ergenlik çağında ve daha çok kız çocuklarında görülüyor.
NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Hastalığın tedavisi, derecesine göre belirleniyor. 3 tedavi şekli var: Gözlem, korse tedavisi ve cerrahi süreçlerinden herhangi birinin uygulanması. Büyümesini tamamlamış olan çocuklarda, eğrilik sırtta 45, belde 35 dereceyi aşmadıkça cerrahi müdahaleye gerek duyulmuyor. Sadece skolyoz korsesi kullanmak yeterli oluyor.
ANNE KARNINDA TEŞHİS MÜMKÜN MÜ?
Ana rahmindeki çocuğun organları ilk 3 ayda gelişir. Omurga da oluşumu aynı dönemde tamamlar. Omurgadaki anomali, ancak anne karnında oluştuktan sonra görüntülenebilir. Fakat bu aşamada tanımlanabilen sorunun tedavisi yok. Görülen form bozukluğunun tipi, anormal omurun, omurga kolonunun neresinde ve hangi yöne yerleştiğine bağlı olarak değişiyor. Teşhis ve tedavi ancak çocuk doğduktan sonra tam olarak mümkün olabiliyor.
