Liseye geçişte yeni sistem: 90 soru, 135 dakika. Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, liseye geçişte uygulanacak yeni sistemde sadece sekizinci sınıftan soru olacağını söyledi. Katıldığı televizyon programında eğitim gündemine ilişkin soruları yanıtlayan Yılmaz, liseye geçişte yeni sisteme dair detayları paylaştı. İşte Yılmaz’ın açıklamaları:
KAYGI DUYACAK BİR ŞEY YOK
Eğitim bölgeleri oluşturuyoruz. Şu an çalışma sürüyor. Aralık’ta oluşacak. Oluştuktan sonra vatandaşlarımız görecek, kaygı duyacak bir şey yok. Bütün müfredatımız öğrencilerimizin genel yeteneğinin ölçüleceğini ifade ettik. Dolayısıyla bu sistemde sadece 8’inci sınıflardan soru soracağız. Okullarımızın kitabı, müfredatı, kazanımları doğru çıkacak. Biz bir önceki açıklamamızda 60 soru soracağımızı açıklamıştık.
90 SORU 135 DAKİKA
Biz bunu yaparken öğrencilerimiz ortaokula, liseye geçeceklerdi. Bir de liseyi bitirip üniversiteye geçenler vardı. Aynı soruyu sorarsanız bu doğru olmazdı. Üniversite için soru sayısı artınca, biz de artırdık. 20 fen, 20 matematik, 20 Türkçe, 10 inkılap tarihi, 10 din kültürü ve ahlak bilgisi, 10 da yabancı dilden olmak üzere 90 soru soracağız. TEOG’da çıkan sorular da bu dağılıma eşitti. 135 dakika verilecek.
BELKİ 10 DAKİKA ARA VERİLEBİLİR
Tek oturumda olacak. 90 soru 135 dakikada yanıtlanacak. Belki arada yaş grubu dikkate alınarak bir 10 dakika ara verilebilir.
TEOG’A DÖNÜŞ OLMAYACAK
TEOG’a dönüş hiçbir şekilde olmayacak. Biz TEOG’u ortadan kaldırırken sakıncalarını ortaya koymuştuk. Geçmiş uygulamalardan daya iyiydi. Ancak etüt merkezlerinin çoğaldığı, okul dışı kaynaklara öğrencilerin yönlendirildiği şikayetleri gelince sınavın baskısını zorunlu olmaktan çıkaralım dedik. Yüzde 90 öğrencimiz kendi adresine dayalı, bölgesindeki okullara kaydedilecek. İsteyen öğrenci sınava girecek. Ancak öğrenci sayısı yüzde 10’a tekabül eden bir grubu sınavla öğrenci alacak.
YÜZDE 12 İMAM HATİP
Şu anki ve geçmiş yıllardaki öğrencilerin tercihini dikkate alırsak, yüzde 12 gibi bir oran imam hatibe gidiyor. Kimisi ise diyor ki, “Evladım üniversiteyi bitirir veya bitirmez ayrı ancak iş arayacak, üniversiteye gitmeden önce dahi kolunda altın bilezik olsun” diyerek meslek lisesini tercih eden var. Bunun oranı da yüzde 40. Gerisi de diğer okullara gidiyor. Anadolu lisesi, fen lisesi, sosyal bilimler lisesi, güzel sanatlar lisesi, spor lisesi var gerisi dediğimiz okulların arasında.
Öğrenci sayımızın üzerinde kapasitemiz var. 1 milyon 200 bin 8’inci sınıf öğrencimiz var. Toplam lise 1’lerin kapasitesi 1 milyon 360 bin. Böyle bir kapasitenin olduğu yerde kaygı duymaya, açıkta kalmaya gerek var mı? Bir veli evladını imam hatip lisesine göndermiyorsa, biz onun kaydını imam hatibe yapmayacağız. Meslek lisesine göndermiyorsa, ona kaydını yaptırmayacak.
AÇIK UÇLU SORU YOK
Yeni sistemde açık uçlu soru yok. Bir kere bu noktayı koyduk. Biz MEB olarak açık uçlu sorulara hazırdık. Ancak açık uçlu soru bu sistemde hiçbir şekilde olmayacak. Daha önce gerek ben gerek Başbakanım açık uçlu sorunun daha doğru olacağını ifade ettik. Ancak toplumda şöyle bir algı var, bunun değerlendirmesini objektif olarak yapabilmek mümkün değil. Dolayısıyla yeni bir tartışmaya yol açmamak için açık uçlu soru olmamasına karar verdik. PISA Direktörü birçok şey söyledi. Bir cümle daha söyledi. “Açık uçlu sorular olmalı, öğrenciler sorulara kendi bakış açısıyla cevap verebilsin diye.” Eğitimin ölçme sistemi açık uçluyu gerektirir. Ancak tartışmalara yol açmamak için açık uçlu sormayacağız.
ÖZEL OKUL ORANINI ARTIRMAMIZ LAZIM
Özel okullar oranı yüzde 7. Toplam özel okullara giden öğrenci sayısı yüzde 7. Ancak OECD ülkelerinde yüzde 15. Bunu da artırmamız lazım. 18’inci Milli Eğitim Şurası’nda özel okula giden öğrencilerin yüzde 25 olması tavsiye edilmiş. Bizim hedefimiz de önce bu oranı yüzde 15’e çıkarmak, mümkünse yüzde 25’e yükseltmek. Dolayısıyla özel okula yönlendirme söz konusu değil. Herkes sanıyor ki, özel okullar kamu okullarından daha iyi. Böyle bir şey yok.
‘TAŞINACAĞIM’ DİYENİ DUYDUNUZ MU?
İlkokul kayıtlarımızı adrese dayalı yapılıyor. Duydunuz mu, “Bundan dolayı evimi satacağım, şuradan ev alacağım” diyeni. Ortaokulda kayıtlarımız adrese dayalı. Bir aileden “Taşınacağım, şu okula kaydetmek için.” Böyle duydunuz mu? İstisnai vardır. Bunlar sosyal medyada gündem oluşturur ama sosyal medya ile gerçek hayatın gündemi birbirine uygun değildir.
İLÇELERDE SIKINTI OLMAYACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ
Şu anda il müdür yardımcılıklarımızıın başkanlığında, ilçe müdürlerimizin içinde olacağı komisyonlar oluşturuldu. İlçelerde sıkıntı olacağını düşünmüyoruz. Ancak büyük illerde daha geniş bir çalışma yapılması lazım. Her ortaokulu liseyle ilişkilendireceğiz.
Bu, vatandaşımızın çok yabancı olduğu bir sistem değil. Bu sistem çok daha başarılı, öğrencinin kendi bulunduğu muhitinde kendini ifade edebileceği, çok sağlıklı bir ortam.
SINAV ÜCRETSİZ OLACAK
Sınava girmek için öğrencilerden hiçbir ücret alınmayacak. Sınav ücretsiz olacak.
ÖZEL OKULLAR KENDİ SINAVINI YAPABİLİR
Özel okullar kendi sınavlarını yapabilirler. Ancak bu dönem MEB’in sınav sonuçlarını değerlendirmeyi esas alarak bir yerleştirme yapacaklarını belirttiler.
OKUL BAŞARI PUANI DİKKATE ALINMAYACAK
Liselere yerleştirmelerde okul başarı notu dikkate alınmayacak.
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSELERİNDE DEĞİŞİKLİK YOK
Güzel sanatlar, spor liseleri eskiden olduğu gibi öğrencileri kendi ölçerek alacak. 81 güzel sanatlar lisesi var. Toplam öğrenci sayısı 14 bin 743. 93 tane sosyal bilimler sisesi var ve 36 bin 780 öğrneci okuyor. Bu yıl kaç kişi girecek spor lisesine? 5 bin 490 öğrencimiz spor lisesine gidebilir. 9 bin 60 öğrencimiz sosyal bilimlere gidebilir.
ŞUBAT’TA 20 BİN ÖĞRETMEN ATANACAK
Şubat’ta 20 bin öğretmen atamak için duyuruya çıkacağız. Engelli öğretmenlerle ilgili 1.500 engelli öğretmen atanabilmişken, bizim dönemimizde bunun 4 katı kadar atandı. En son Başbakanımız Öğretmenler Günü’nde Çankaya Köşkü’ndeki konuşmasında 500’e yakın engelli öğretmenin atamasının yapılacağını duyurdu. Biz de çalışmamızı yapıyoruz.
MÜLAKAT KESİNLİKLE OLACAK
Mülakat kesinlikle gerekli. 50 ile 100 alanı yarıştırmıyoruz ki. O kotaya girenlerin hepsi başarılı. Ancak buna rağmen bir önceki dönemde çok büyük bir itiraz çıkmadı. Öğretmeler güvenlik soruşturmasına tabi tutuluyor. Bunların kamuda görevlendirilmesinde sakınca var mı diyoruz. Onlar eleniyor. Mülakat kesinlikle olacak.
ÜCRETLİ ÖĞRETMENLİKTE KANUN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILACAK
Sözleşmeli öğretmenlikle kadrolu öğretmenler arasında hiçbir fark yok. Sadece kimlik farkı var. Ücretli öğretmenlerin kesinlikle mağdur olduğuna ben de inanıyorum. Çünkü onlar girdikleri ders başına ücret alıyor. Bu konuda bir kanun değişikliği yapacağız. Biz de 5 yıl ücretli öğretmenlik yaparak, öğretmenlik tecrübesini kazanmış kimselere, üç katı şartı aranmadan mülakata alınmaları konusunda bir istisna sağlayacağız. Bu da onların kaybını giderecektir.
ÖRNEK SORULAR ARALIK AYINDA AÇIKLANACAK
90 soru, 135 dakika, tek oturumluk bir sınav yapacağız. Örnek sorular da Aralık ayında açıklanacak.
EĞİTİM FAKÜLTESİNDE DİN KÜLTÜRÜ ÖĞRETMENLİĞİ YOK
Eğitim fakültelerinden mezun olup da din kültürü ve ahlak bilgisi dersi verecek bir bölüm yok. Danıştay bunu görse. Danıştay kararı diyor ki, ilahiyat fakültelerinden mezun olanlar din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeni olamaz. Bizim bir öğretmenimiz atanamadığı için, “ilahiyat fakültelerinden gelen öğretmenler atanıyor” diyor. Bunu kaldırmak için bir yasal düzenlemeyle de gereğini yapacağız. Danıştay’ın yaptığı kesinlikle yanlış uygulamaydı. Bunu düzeltebilmenin yolu bir yasa çıkarmak. Şu anda eğitim fakültelerinde din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliği yok. Olsaydı olabilirdi. Davayı açanlar oradan mezun. Ancak daha sonra o bölüm kapatıldı. Bu öğretmenleri yetiştirme görevi ilahiyat fakültelerine verildi. Bu davayı açan da şu an bizim öğretmenimiz.
